İNGİLTERE'NİN ASKERİ güç konusunda iftihar edebileceği pek çok şey var. Kraliyet Donanması, Falkland savaşından bu yana yaşanan en yoğun deniz çatışmalarına katılıyor ve Kızıldeniz üzerinde Husi füzelerini gökyüzünden düşürüyor. Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF), Irak ve Suriye üzerinde uçmaya devam ediyor. Ordu son on yılda 60,000'den fazla Ukraynalı askeri eğitti ve Estonya'yı korumaya yardım ediyor.

Yine de İngiliz savunmasında bir şeyler çürümüş durumda. Ülke askeri harcamalar açısından dünyanın altıncı ve Avrupa'nın ise en büyük ülkesi olmasına rağmen, paranın nereye gittiği her zaman bilinemiyor. Donanma filosundaki fırkateyn ve destroyer sayısı Japonya, Güney Kore ya da Fransa'dan daha az. Son yüzyıllardaki en zayıf dönemini yaşayan ordu, tek bir ağır tümeni bile konuşlandırmakta zorlanıyor. İngiltere Ukrayna'yı silahlandırmak için kritik bir kararla cephaneliğini boşalttı. Ama şu an elinde kalan mühimmatın yetersiz oluşu ciddi bir endişe kaynağı... Yanlış giden ne?

Sorunların ilki nakit para kaynaklı. Devlet 2020'de, 30 yıldır savunma harcamalarını istikrarlı bir şekilde arttırmakla övünmüştü. Savunmaya 50 milyar sterlinin (64 milyar dolar) biraz üzerinde harcama yapılıyor ve bu da NATO'nun GSYH'nin %2'si eşiğini aşıyor. Ancak bütçenin beşte biri nükleer silahlara gidiyor. İngiltere'nin ihtiyaç duyduğu konvansiyonel kuvvetler, nükleer maliyet aşımlarını ödemek için feda ediliyor. Nükleer harcamalar çıkarıldığında savunma harcamaları GSYH'nin %1.75'i civarında, yani Avrupa'nın ortalama değerleri arasında yer alıyor.

İkinci sorun ise insan gücü eksikliği. Muhafazakar Parti'nin hükümete geldiği 2010 yılında İngiliz Ordusu'nun mevcudu 100.000'in üzerindeydi. Şimdi ise 72.500'e düşmesi bekleniyor. Hükümete göre teknoloji sayesinde geçmişe kıyasla daha az insana ihtiyaç duyuluyor. Bu boş bir iddia. Kraliyet Donanması denizci bulamadığı için gemileri hizmet dışı bırakıyor. Yeni teknoloji genellikle daha az değil, daha fazla personelin bakım ve işletmesini gerektirir. Ordu, küçültülmüş ölçeğinde bile asker bulmakta zorlanıyor; ordunun askeri rezervini güçlendirmek bu duruma bir ölçüde çare olabilir.

İngiliz savunması daha fazla para ve daha fazla insan olmadan düzeltilemez. Ancak ülkenin savunma alanındaki sıkıntıları daha derin kültür, bakış açısı ve süreç sorunlarından da kaynaklanıyor. Cimrilik ve kısa vadecilik nedeniyle Britanya çoğu zaman üst düzey teçhizat satın alır ve bu teçhizatın düzgün çalışmasını sağlayacak şeylerden tasarruf eder.

Hazine de bu durumdan bir nebze sorumlu. Pahalı projeleri ertelemeleri için askeri birimleri teşvik etmişti. Bu da kısa vadede hesapları dengeledi, ancak genel olarak maliyetlerin artmasına neden oldu. Bu uygulamalar beklenmeyen durumlara sebep olabilir. Wedgetail hava komuta uçağı siparişinin beşten üçe indirilmesi, RAF'ın bir kriz anında bir tane bile uçağa sahip olamayacağı anlamına geliyor.

Yine de büyük projeleri defalarca yüzlerine gözlerine bulaştıran askeri birimler de suçun çoğunu hak ediyor. Bu ne silahlı kuvvetlere ne de İngiltere'ye özgü bir durum. İngiltere yeniden silahlanma konusunda ciddiyse, daha çok yabancı ekipman satın alması gerek. Artık yeni donanımlar talep etmeyi ve yerli tasarım ve üretim konusunda ısrarcı olmayı bırakmalı. Aşırı titreşim nedeniyle mürettebatı sağır eden talihsiz Ajax zırhlı aracının, önceden var olan Avusturya-İspanya yapımı bir platformu temel alması gerekiyordu. Ancak ordu tarafından 1.200 adet ekleme yapıldı ve neredeyse tamamen özel olarak yeniden üretildi.

Muhafazakârlar 13 yıldır görevde ve savunma alanında dört kez revizyona gittiler. Seçimler yaklaşırken yıllardır biriken bu sorunları çözecek değiller. Ancak Ukrayna tehlikedeyken ve Rusya hızla silahlanırken, savunma bir kez daha ihmal edilemeyecek kadar önemli. İngiltere'nin yaşlanan zırhlı araç filolarından biri gibi, ülkenin savunma sistemi de artık yeterli değil. Bir sonraki hükümet bunu düzeltmek için hızlı ve kararlı bir şekilde hareket etmek zorunda.


Bu yazı, The Economist’te “How to fix British defence” başlığıyla yayımlanmıştır. Çeviri yapılırken yazının belirli kısımlarında editoryal düzenleme yapılmıştır.