KENDİNİ anarko-kapitalist olarak görünler, büyük ordulara şüpheyle yaklaşabilir. Ancak Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei büyük ordulardan hoşlanıyor gibi görünüyor. Hükümet bütçesini daraltırken bile, savunma harcamalarını önümüzdeki sekiz yıl içinde GSYİH'nin %0,5'inden %2'sine çıkarmayı taahhüt etti. Ayrıca ordunun “prestijini yeniden kazandırma” ve orduyu ileri teknolojiye sahip bir güce dönüştürme vaadinde bulundu.

Bir düşünce kuruluşu olan Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne göre Arjantin, Güney Amerika'daki diğer tüm ülkelere kıyasla savunma harcamalarını GSYİH'ye oranla en az yapan ülke. Silahlı kuvvetlerin bütçesinin neredeyse %90'ı 72.000 mensubunun maaş ve emekli maaşlarını ödemek için kullanılıyor. Eskiyen gemilerin, uçakların ve araçların bakımı için geriye çok az para kalıyor.

Milei şimdi savunma harcamalarını kısmen ABD ile bağlarını güçlendirmek için artırıyor. Aralık ayında solcu bir hükümetten görevi devraldığından beri Çin ve Rusya'dan uzak duruyor. Nisan ayında Çin yapımı savaş uçağı satın alma anlaşmasını iptal etti ve bunun yerine Danimarka'dan 300 milyon dolar karşılığında 24 adet kullanılmış F-16 jeti satın almayı kabul etti (ABD satın alma işlemini desteklemek için 40 milyon dolar katkıda bulundu). Arjantin ayrıca NATO'nun “küresel ortağı” olma talebinde bulundu; bu sayede Batılı silahlı kuvvetlerle işbirliğine ve eğitim faaliyetlerine daha kolay erişim sağlayabilecek.

Ancak Milei'nin hamleleri tehlikeli olabilir. Sağlık ve eğitim bütçeleri kesintiye uğrarken orduya kaynak aktarmak kolay bir iş değil. Daha büyük sorun ise Arjantinlilerin artık ordularının ne işe yaradığını bilmemeleri. Milei, Falkland Adaları konusunda İngiltere ile savaşmak istemiyor ve Arjantin, zaman zaman yaşanan diplomatik tartışmalara rağmen komşularıyla iyi ilişkiler içinde.

Milei silahlı kuvvetleri iç tehditlere karşı kullanmayı öneriyor, bu tehditler arasında çeteler de var. Ancak bu fikir 1976'dan 1983'e kadar kanlı bir askeri diktatörlükle yönetilmiş olan ülkede pek cazip görünmüyor. Cumhurbaşkanı ve müttefikleri o dönemin yarattığı dehşeti görmezden geliyor. Haziran ayında koalisyonundan altı milletvekili cunta döneminde insanlığa karşı suç işledikleri gerekçesiyle hapiste bulunan eski askerleri ziyaret etti. Milei askeri harcamaları artırırken geçmişten çıkarılması gereken dersleri de hatırda tutmalı.


Bu yazı, The Economist’te  “Javier Milei is splurging on the army” başlığıyla yayımlanmıştır. Çeviri yapılırken yazının belirli kısımlarında editoryal düzenleme yapılmıştır.