×
ALMANYA
3.03.2024

ANALİZ

Almanya Siyasetinde Yeni Bir "Alternatif": Aşırı Sol Parti

Almanya'da ana sol parti Die Linke'den ayrılarak kurulan aşırı sol hareket BSW, sosyal harcamalar ve Ukrayna'yı destekleme konusundaki isteksizliğiyle hükümetin solunda yer alıyor. Göç konusuna keskin sınırlamalar getirilmesine yönelik isteğiyle de sağda konumlanıyor.
ALMANYA'DA “trafik ışığı” koalisyonu için yeni yıl iyi başlamadı. Yeni yılın, ülkedeki trafik açısından da iyi başladığı söylenemez. 8 Ocak'ta öfkeli çiftçiler ülkenin dört bir yanında otoyolları kapattı, aynı zamanda tren sürücüleri de ulusal grev çağrısında bulundu. İstatistikçiler 2023 yılı için perakende satışlarda 2022 yılına kıyasla %3,1'lik bir düşüş yaşandığını açıklarken, anketörler de -beklenildiği üzere- Almanların %82'sinin hükümetten memnun olmadığını ortaya koydu. Almanya'da başbakanlık makamına duyulan güveni ölçen bir anket, Angela Merkel'in hüküm sürdüğü 2020 sonları ile Olaf Scholz'un hüküm sürdüğü dönem arasında 55 puanlık çarpıcı bir düşüş tespit etti.

Gelgelelim bir kişinin kötü talihi bir başkasının fırsatı olabilir. Sahra Wagenknecht'in durumunu düşünün. 54 yaşındaki sol popülist lider, yeni partisini kurmak için 8 Ocak tarihini seçti. Şu anda Akıl ve Adalet için Sahra Wagenknecht İttifakı (Almanca kısaltması BSW), on milletvekili ile 736 sandalyeli Federal Meclis'te. Bu sayı çok az görünüyor fakat Sahra Wagenknecht hem Scholz'un yaşadığı zor durumdan hem de tesadüfi zamanlamadan kazançlı çıkacak gibi duruyor.

Almanya'nın ana sol partisi Die Linke'den Ekim ayında ayrılan Wagenknecht, sosyal harcamalar ve Ukrayna'yı destekleme konusundaki isteksizliğiyle hükümetin solunda yer alıyor. Göç konusunda keskin sınırlamalar getirilmesine yönelik isteği ile de sağda yer alıyor. İşte bu bileşim, giderek daha fazla hayal kırıklığına uğrayan seçmende yankı buluyor. BSW'ye oy vermeyi düşünen seçmenlerle yapılan bir ankete göre seçmenlerin %40'ı diğer partilerle ilgili hayal kırıklığını, %28'i Wagenknecht'in cazibesini ve %25'i de göç meselesini en önemli neden olarak gösteriyor. 

BSW için iki büyük siyasi imkan daha söz konusu. Avrupa Parlamentosu seçimleri Alman seçmenler tarafından ulusal seçimlerden daha az ciddiye alınıyor. Avrupa Parlamentosu onlar için bir tecrübe alanı niteliğinde. Haziran ayında yapılacak seçim, şuan BSW’ye kampanya için altı ay sağlıyor. Diğer taraftan Doğu'daki üç eyalette Eylül ayında seçimler yapılacak. Eski Doğu Almanya, iktidardaki koalisyonun en sevilmediği yer.

Wagenknecht'in doğulu olması burada işine yarıyor. Doğu Berlin'de büyümüş, duvarın yıkılmasından sonra da komünist kalmış, üniversitede ekonomi ve felsefe okumuş. Yüksek enflasyon, nisbi yoksulluk, göçmen korkusu ve üst sınıfa karşı hissettiği yabancılaşma duygusu nedeniyle gergin olan bölgede, onun soğukkanlı duruşu, kusursuz diksiyonu ve hükümeti acımasızca eleştirmesi çok güçlü bir etki yaratıyor. Pek çok Doğu Alman, Wagenknecht gibi Batı'ya şüpheyle yaklaşıyor ve Rusya'yı değil, savaşı kendi varlığını sürdürmek için "kışkırtan" Ukrayna'yı suçluyor.

Aynı duyguların etkisiyle ülkedeki aşırı sağcı Almanya için Alternatif Partisi (AfD), ulusal seçimlerde %22 oy alarak popülaritesini ikinci sıraya yükseltti. İki parti görünürde zıt siyasi kutuplarda yer alsa da uzmanlar Wagenknecht'in AfD'den çekeceği seçmen sayısının Scholz'un Sosyal Demokratları'ndan çekeceğinden çok daha fazla olacağına inanıyor. Bir ankete göre, AfD destekçilerinin %55'i ve Die Linke'nin %40'ı BSW'ye oy vermeyi düşünüyor. Diğer parti seçmenlerinin ise çok daha azı oylarını değiştirebileceklerini söylüyor.

Wagenknecht tarafından zayıflatılan Die Linke, %5 barajının altına düşmeye yakın görünüyor. Ancak sağcıların sevinmesi için henüz erken. Alman muhafazakarlığının amiral gemisi olan muhalefetteki Hıristiyan Demokrat Birliği'nin aşırı sağcı kanadına liderlik eden eski Alman istihbarat başkanı Hans-Georg Maassen artık kendi partisini kurmak istiyor. Bu arada trafik ışığı koalisyonunun merkez sağdaki küçük ortağı Hür Demokratlar da %5 barajına yakın bir yerde duruyor. 2025'te yapılacak bir sonraki ulusal seçimlere kadar, yeni kurulan BSW kurtlar sofrasında bir kuzudan ziyade, koyun sürüsünde bir kuzu gibi görünecek.


Bu yazı, The Economist'te “Germany’s new party on the far left may eat into the far right” başlığıyla yayımlanmıştır. Çeviri yapılırken yazının belirli kısımlarında editoryal düzenleme yapılmıştır.