Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler, Dr.
Afrika’da paralı askerlerin, dün olduğu gibi bugün de en önemli işlevi, iktidarları iç çatışmalardan ve muhtemel askeri darbelerden korumak. Rejimin güvenliği meselesi, bölgede özel güvenlik şirketlerini öncelikle bir muhafız birliğine dönüştürüyor.
Sahel Devletleri İttifakını kuran Mali, Nijer ve Burkina Faso askeri cunta triosu, daha radikal bir adımla ECOWAS’tan çekildi. Bundan sonrası için bölgesel birlikteliklerin yerini ikili ilişkilerin alması veya yeni bir federasyon ya da ekonomik topluluğun ortaya çıkması muhtemel.
Sahel Devletleri İttifakı’nın saha operasyonlarındaki başarısı, bölgede iki büyük dönüşüme işaret ediyor: İlki kronik hale gelen güvenlik sorunlarının kalıcı olarak çözülmesi; ikincisi, etnik ayrışma ve çatışmalar yüzünden zayıf düşen merkezi otoritenin geri dönüşü.
İsrail’in Filistin’de işlediği savaş suçlarının ve işgallerin kendisi kadar Batılı iktidarların bu eylemleri koşulsuz desteklemesinin arka planını düşünürken sömürgeciliğin rolünü ıskalamamak gerekiyor. Sömürgecilik anlaşılmadan bu işgal ve destek anlaşılamaz.
Batılı aktörler (“kuzey ülkeleri”) ve dünyanın geri kalanları (“güney ülkeleri”) arasındaki Kuzey-Güney ilişkileri, iki taraf arasında sömürgecilik döneminde inşa edilen asimetrinin korunmasına yönelik, yeni bir konumlanmayı beraberinde getirdi.
Afrika’da bölgesel çatışma riski giderek yükseliyor. Bir tarafta özellikle Rusya’nın desteğini arkasına alan Nijer, Mali, Gine, Burkina Faso; diğer tarafta ABD ve Fransa’nın desteğiyle Fildişi Sahili, Nijerya, Senegal, Benin gibi ülkeler var.
2000’lerin başında sivil toplum çalışmaları üzerinden canlanmaya başlayan Türkiye Afrika ilişkileri, 2010’lu yıllarda siyasi ve ekonomik düzeyde önemli bir aşamaya ulaşmasının ardından bugün güvenlik bağlamında yeni bir boyut kazanmış durumda.
Fransa’nın sömürge sonrası süreçte Afrika’da yönetici elitlerin belirlenmesi, yeni sömürgeci güç ve çıkar ağlarının kurulması, hukuki imtiyazların elde edilmesi, üstüne dış yardım ve finansal araçların eklenmesiyle biçimlendirdiği Fransafrika (Françafrique) düzeni bugün ağır sarsıntılar geçiriyor.
