DONALD TRUMP, Kasım ayındaki seçimlerde ikinci kez seçilirse, Amerikan politikasında büyük değişimler yaşanacak. Trump'ın nasıl liderlik edeceğine dair fikir veren 16 sayfalık bir belge olan Cumhuriyetçi platform, belgesiz göçmenleri sınır dışı etmek için büyük bir program başlatılmasını ve ülkeye girenlerin daha sıkı kontrol edilmesini istiyor. Ticaret ortakları daha yüksek gümrük vergileri ve kısıtlamalar bekliyor olmalı: Eski başkan şimdiden ithalata yönelik vergi planlarını açıkladı. Askeri yardımlar muhtemelen daha fazla koşula bağlanacak; müttefikler kendi savunma harcamalarını artırmak durumunda kalacak. 

Economist Intelligence Unit (EIU), küresel yansımaları anlamaya yardımcı olmak üzere, Amerika'nın en büyük 70 ticaret ortağını Trump politikalarına maruz kalma durumlarına göre sıraladı. “Trump risk endeksi” olarak adlandırılan sıralama, ülkelerin ticaret, güvenlik ve göç konularında maruz kaldıkları Amerikan politikalarını temel alıyor.

Amerika'nın en büyük ticaret ortağı olan Meksika 100 üzerinden 71 puanla listenin başında yer alıyor. Daha katı göçmenlik kuralları, Amerika'ya hem yasal hem de yasadışı yollardan giren milyonlarca Meksikalıyı etkileyebilir. (Ancak başka ülkelerden gelen göçmenler artık sınırı geçenler arasında daha büyük bir paya sahip). 2023 yılında Meksika'nın Çin'i geride bırakarak Amerika'nın bir numaralı ihracatçısı olacağı da bu yılın başlarında açıklanan veriler arasında yer alıyor. ABD’nin ticaret açıkları Trump için büyük bir endişe kaynağı; Meksika ile olan açık 2020'den bu yana %37 artarak 2023'te 152 milyar dolara yükseldi. 2026'da Meksika, Amerika ve Kanada, USMCA olarak bilinen serbest ticaret anlaşmalarını 2036'nın ötesine uzatıp uzatmayacaklarını müzakere etmek zorunda. Trump, USMCA'yı imzaladı. Ancak bu anlaşmayı çöpe atmayacağının garantisi yok; hatta Meksika'dan özellikle Çin ile ticareti konusunda taviz koparmak için bir koz olarak da kullanabilir.

Latin Amerika'daki diğer beş ülke Trump risk endeksinin ilk onunda yer alıyor: Kosta Rika ve Panama, düşük silah ve savunma harcamalarının yanı sıra Amerikan askeri yardımlarına olan bağımlılıkları nedeniyle sırasıyla ikinci ve beşinci sırada geliyor. Dominik Cumhuriyeti, El Salvador ve Honduras daha sıkı göç politikalarına karşı hassas olmaları nedeniyle endekste üst sıralarda yer alıyor: Amerika'dan gelen işçi dövizleri bu ülkelerin GSYİH'lerinin %8 ila %23'ünü oluşturuyor. 

Trump risk endeksinde Almanya, NATO müttefikleri arasında en yüksek oranla üçüncü sırada yer alıyor. Trump ilk döneminde Almanya'daki 12.000'den fazla Amerikan askerini geri çekmek istedi ve ülkenin düşük savunma harcamalarını eleştirdi (NATO üyelerinin GSYH'nin en az %2'sini harcaması gerekiyor). İkinci döneminde Trump, müttefiklerine kendi savunma harcamalarını arttırmaları için baskı yapmak amacıyla Ukrayna'ya yapılan askeri yardımı azaltma tehdidinde bulunabilir. 

Trump'ın ilk döneminde ticaret savaşı başlattığı Çin, Asya'daki ülkeler arasında en yüksek, toplamda ise altıncı sırada yer alıyor. Trump, Çin'den net bir şekilde kopmak istediği sinyalini verdi. Çin mallarına %60 vergi koymakla tehdit etti. 

Amerika'ya daha az bağımlı olan ülkeler en alt sıralarda yer alıyor. Suudi Arabistan, Amerikan ticaretine olan bağımlılığı azaldığı için (silah alımları hariç) 100 üzerinden 10 puandan daha az risk puanına sahip. Avustralya da Asya-Pasifik bölgesindeki ülkelerle daha güçlü ticari bağlar kurduğu için endekste alt sıralarda yer alıyor. Batı ile ticaretinin büyük bir bölümü kesintiye uğramış olan Rusya ise endekste 63. sırada yer alıyor. 

Yine de Trump bu radikal politikalarını uygulamakta zorlanabilir. Pek çok Cumhuriyetçi hala gümrük tarifelerine karşı çıkıyor. Göçmenlikle ilgili kısıtlamalara mahkemeler, Demokratlar ve işçi bulmakta zorlanacak olan işletmeler sıcak bakmayacaktır.

Uluslararası güvenlik açısından ise Trump giderek daha da tehlikeli hale geliyor. Paris İklim Anlaşması’ndan çekilerek (Başkan Joe Biden Amerika'yı tekrar anlaşmaya dahil etti) uluslararası anlaşmalardan vazgeçmeye hazır olduğunu gösterdi bile. Bazıları Trump'ın ikinci döneminde de NATO'dan ayrılmak isteyeceğinden ya da askeri ittifakı önemli ölçüde zayıflatacağından endişe ediyor. 5 Kasım hem Amerikan vatandaşları hem de müttefikleri için belirleyici bir gün olacak gibi duruyor.


Bu yazı, The Economist’te “Which countries would be most affected by a second Trump term?” başlığıyla yayımlanmıştır. Çeviri yapılırken yazının belirli kısımlarında editoryal düzenleme yapılmıştır.