JOE BIDEN'IN 27 Haziran'da Atlanta'da düzenlenen başkanlık münazarasındaki görevi belliydi: Kendisini eleştirenleri haksız çıkarmak, zihinsel olarak zinde olduğunu göstermek ve böylece anketlerde Donald Trump'ı 2024'teki Amerikan seçimlerinin favorisi haline getiren sonucu tersine çevirmek. Ne yazık ki performansı tam bir faciaydı; belki de modern dönemdeki en kötü başkan adayı performansıydı. 81 yaşındaki (ve görevdeki ikinci döneminin sonunda 86 yaşında olacak olan) Başkan kekeledi, anlaşılmaz bir şekilde konuştu, rakibiyle tartışırken ifadelerini tamamlamakta zorlandı ve kendisinden şüphe edenleri tamamen haklı çıkardı. Donald Trump yine formundaydı, dolambaçlı, yalancı, kindar ifadeler kullandı ancak her nasılsa ikiliden daha tutarlı ve aklı başında olan Trump'tı. Biden'ın daha genç bir aday göstermek yerine yeniden aday olmayı tercih etmesi, korumak istediğini iddia ettiği demokrasiyi pervasızca tehlikeye attığını gösteriyor.

Biden'ın retorik saçmalıklarını sadece alıntılayarak geçiştirmek doğru değil, ancak yaşanan rezaletin boyutunu göstermesi bakımından önemli. Tartışmanın en başında söylediği ve Başkan'ın formunun düşük olduğunun ilk göstergesi olan bir cümleyi ele alalım: "Sağlık sistemimizi güçlendirmeye devam ettiğimizden emin olmak, her bir tekil insanı benim... uh, covid... pardon, uğraşmak zorunda kaldığımız herkesle... bakın, eğer sonunda Medicare'i yenersek...". Moderatör daha fazla zayiat yaşanmadan araya girdi, münazaradaki darbelerden yalnızca biriydi bu.

Yaklaşık bir hafta boyunca danışmanlarıyla bir araya gelmesine rağmen Biden, en güçlü olması gereken konularda bile, örneğin Trump tarafından atanan Yüksek Mahkeme yargıçları tarafından engellenen kürtaj hakkının tanınması gibi, prova edilmiş saldırı ifadelerini kullanamadı. Ortaya çıkan şey şuydu: "Hamileliğin üç trimesterini kapsayan Roe v Wade kararını destekliyorum. İlk trimester kadın ve doktor arasında. İkincisi doktor ile olağanüstü bir durum arasında. Üçüncüsü ise doktor ile pardon kadın ile devlet arasında." Biden'a yaşı nedeniyle bu işi yapabilme kapasitesiyle ilgili olarak sorulan ve tamamen hazırlıklı olması gereken bir soruya, bilgisayar çipleri ve Güney Kore'yle ilgili bir tartışmaya dönüşen yarım ağız bir yanıt vermekle yetindi.

Bu, Trump'ın başkanlığa yakışır bir tavır sergilediği anlamına gelmiyor. İnatla yalan söyledi. Kasım ayındaki seçim sonuçlarını kabul edeceğine dair söz vermeyerek, destekçilerinin 6 Ocak 2021'de Kongre Binası'na düzenledikleri saldırının tekrarlanacağı tehdidinde bulundu (bu saldırıdan o dönem Demokrat Meclis Başkanı olan Nancy Pelosi'yi sorumlu tuttu). "Bir porno yıldızıyla yatmadım" demek zorunda kalarak ve ardından rakibini Çin'den para alan bir "Mançuryalı aday" olmakla suçlayarak (tabii ki herhangi bir kanıt olmadan) kaba bir tavır sergiledi.

Gelecekteki başkanın karşı karşıya kalacağı ciddi politika konularında ise Trump kaçamak cevaplar verdi. Ukrayna ve Gazze'deki savaşla ilgili sorulara verdiği cevaplar aynıydı: Başkan olursa, kendi şahsının gücü sayesinde bu çatışmalar yaşanmayacaktı. Çevre politikasıyla ilgili bir soru üzerine Trump şunları söyledi: "Kesinlikle tertemiz su istiyorum. Kesinlikle temiz hava istiyorum, temiz havamız zaten vardı. Suyumuz vardı, şimdiye kadarki en iyi oranlara ulaşmıştık." Ortaokul öğrencileri bile daha ciddi cevaplar verebilir. Ancak Trump en azından hayat dolu bir görüntü sergiledi.

Burada ironik bir durum var. Tartışma öncesinde Trump, Biden'ın performansını arttırmak için uyarıcı ilaçlar kullanacağı yönünde asılsız bir iddiada bulunarak beklentileri yükseltmeye çalıştı. Hatta Kongre'deki müttefiklerinden biri, Biden'ın uyuşturucu testi yaptırmasını talep eden bir mektup bile gönderdi. Bu önleyici saldırıların hiçbiri gerekli olmadı.

Ancak tüm bunlar Trump'ın her zaman başvurduğu kaos yöntemleri. Tartışmaya katlanan Amerikalı seçmenler ve daha sonra kesitleri görecek olan milyonlarca kişi için en dikkat çekici unsur Biden'ın rahatsız edici derecede kötü performansı olacak. Bu performans geçmiş münazaralarına kıyasla (2020'de Trump'a karşı yaptığı münazarada on yıl daha genç bir dublör kullanmış gibiydi), hatta birkaç ay önce yaptığı ulusa sesleniş konuşmasına kıyasla bile ciddi bir gerileme olduğunu gösteriyor.

Daha münazara bitmeden Demokrat elitler paniklemeye başladı. Son gidişata bakılırsa Biden'ın kazanma şansı yok. Yeniden seçilmeyi garantilemek için muhtaç olduğu kararsız eyaletlerde geride kalıyor. Amerikan seçmeni son derece kutuplaşmış ve genellikle ikna edilmesi zor olduğu için münazaraların kamuoyu üzerinde büyük etkileri olmaz. Ancak bu kadar kötü bir performans (ve seçim sürecinin bu kadar erken bir döneminde) Biden'ın anket rakamlarına ciddi zarar verebilir. Tartışmanın hemen ardından bahis piyasaları Biden'ın aday olma ihtimalinin büyük oranda azaldığını belirtti.

Başkan'ın yeniden seçilmekten vazgeçmesi deprem etkisi yaratacak bir olay olurdu. Böyle bir gelişme belki de Lyndon Johnson'ın 1968'de Vietnam savaşı yüzünden popülerliğini yitirmesi üzerine başkanlık yarışından çekilme kararından bile daha çarpıcı bir olay sayılabilir. Biden, yeni nesil Demokratlar arasında tek dönemlik bir köprü olma amacıyla hareket etmişti ancak ikinci dönemin albenisine direnemedi ve parti içinde hiç kimse onu ikna edemedi. Bunu bu kadar geç yapmak kaotik bir duruma yol açar.

Biden, Ağustos ayında Chicago'da (1968'deki kaos yaratan Demokrat kongresinin de yapıldığı yer) partinin adaylığını garantilemek için gereken delegelerin neredeyse tamamını topladı. Bu da Biden dışında herhangi birinin aday listesini değiştirmesi için artık çok geç olduğu anlamına geliyor. Kurultay kuralları gereğince, bu delegeler daha sonra "bağlarını koparmış" olacaklar ve diledikleri kişiye oy vermekte özgür hale gelecekler. Bir sonraki Demokrat aday, her zamanki gibi uzun süren demokratik süreç yerine partinin ileri gelenleri tarafından seçilecek. Biden ve müttefikleri kampanya için şimdiden yüz milyonlarca dolar topladı ve bu paranın büyük bir kısmını önceden rezerve edilmiş televizyon reklamlarına harcadı.

Onu aday listesinin en tepesinden indirmek, parti içinde derin bölünmelere yol açarak Donald Trump ile gireceği yarış öncesinde partiyi zayıflatacak aşırı bir önlem olur. Yine de bu kadar kötü bir performansın ardından Demokratlar camı kırmaktan başka çareleri olmadığını düşünebilirler. 

***

Biden’a alternatif arayışı

Demokrat Parti'nin içinden üst düzey bir isim perşembe gecesi, Başkan Joe Biden'ı devirmek için 'yumuşak bir darbe' planlandığını iddia etti.

81 yaşındaki ABD Başkanı, Perşembe günkü feci münazara performansının ardından giderek artan bir şekilde istifa çağrılarıyla karşı karşıya kalırken, kritik kaynaklar, Perşembe gecesi düzenlenen tartışmanın Biden’ın başarısızlığa uğraması için kasıtlı olarak kurulduğunu öne sürdü.

Hillary Clinton'un eski bir yardımcısı şunları söyledi: 'Daha önce hiç bu kadar erken bir tartışma olmamıştı. Geleneksel olarak tartışmalar Temmuz ve Ağustos aylarındaki Cumhuriyetçi ve Demokrat kongrelerinin ardından yapılır. 'Çoğu zaman, ilk tartışma Eylül ayı başında, Kasım seçimlerinden önce yapılır.

'Biden'ın yakın çevresi bu erken tartışmayı talep etti. Bunun 'yumuşak bir darbe' olduğuna dair artan bir inanç var çünkü onun yönetmeye uygun olmadığını biliyorlar.

'Onu erkenden Trump'a karşı test etmek istiyorlardı, eğer bu duruma ayak uyduramazsa onun yerine başkasını koyacak zaman vardı. Elbette bunu muhteşem bir şekilde yaptı.'

Başka bir kaynak ise şunları söyledi: 'Siyasette her kamusal tutum sahici ve inandırıcı değil. Açık alanda Demokrat liderlik kadrosu, Başkan'a sadakatsizlik gösteremeyeceği için Biden'ı destekliyor ancak özel alanda onun Trump'ı yenemeyecek kadar yaşlı olduğuna dair uzun süredir tartışmalar sürüyor.

Biden'ın yerine geçecek favorilerden biri olan 52 yaşındaki Michigan Valisi Gretchen Whitmer, olası başkanlık yarışına hazırlanmak için 'haftalar önce' gizlice Washington DC'ye bir ileri ekip gönderdi.

Ekip, Demokrat yetkililerle toplantı yaparak 'manevralar yapıyor'. Kaynak şunları söyledi: 'İlk harekete geçen Whitmer oldu. Artık baraj kapakları açıldı.'

Biden, 48 milyon kişinin izlediği tartışmayla ilgili “kötü başlasa da iyi bir iş çıkardığı” konusunda ısrar etse de, istifa baskısıyla karşı karşıya kalan liderliği krizde.

Jill Biden, Cuma günü gazetecilere verdiği demeçte, kocasının kötü performans gösterdiğini bildiğini itiraf etti. 

Eski Başkan Barack Obama'dan, yakın arkadaşı ve eski Başkan Yardımcısını yarıştan çekilmeye ikna etmek için şimdi 'müdahale' etmesi istendi.

Kaynak şunları söyledi: 'Obama muhtemelen eşi ve kız kardeşi dışında Biden'ın dinleyeceği tek kişidir.

“Bu sefalete son vermesi için ve yolumuza devam edebilmemiz için bir müdahalede bulunmak üzere eski Başkan Obama'ya doğrudan çağrıda bulunan pek çok büyük bağışçı tanıyorum.'

Biden'ın 'her sabah ilk okuduğunu' söylediği liberal New York Times, onu 'pervasız' olarak nitelendiren sert bir başyazı yayınladı.

Gazete şöyle yazıyordu: “Bay Biden dört yıl önceki adam değil. Biden'ın şu anda yapabileceği en büyük kamu hizmeti, yeniden seçilmek için aday olmaya devam etmeyeceğini duyurmaktır.'

ABD'deki çok sayıda rapora göre, Başkan'ın 40 yıldır arkadaşı olan Senato Çoğunluk lideri Chuck Schumer de onun yerine geçmeye 'hazır'.

Clinton'un yardımcısı şunları söyledi: 'Yeni anket verilerinin gelmesi ve partinin bu sonuçlarla ilgilenmesi nedeniyle önümüzdeki birkaç gün kritik olacak. Arka planda pek çok anlaşma yapılıyor.

'Joe kenara çekilmeye karar verene kadar kimse halka açıklanmayacak. O, gençliğinde inatçı biriydi ve şimdi de inatçı bir ihtiyar.'

Biden'ın kampanya başkanı Jen O'Malley Dillon, Cuma günü personel ve bağışçılarla acele bir toplantı planladı.

Bir kaynak, 'Dillon, insanları sakinleştirmeye çalışıyordu' dedi. Bunun kötü bir gece olduğunu söyledi. Ruh hali iyi değildi. Bunu düzeltecek bir şey yok.'

Gelinen noktada Biden, bir 'mali felaket' tehlikesiyle karşı karşıya. Büyük bağışçılar fonları dondurmakla ve ünlü destekçiler onun kampanyasını terk etmekle tehdit ediyor.

Milyonlar toplamış olan George Clooney, Julia Roberts ve Steven Spielberg gibi Hollywood destekçilerinin onun geleceği hakkında 'ciddi şüpheleri' olduğu söyleniyor.

Bir Hollywood bağışçısı şunları söyledi: 'Biden'ın kalması ya da gitmesi tek bir şeye bağlı: Sıcak, nakit para. Biden'a güven kalmadığı için bağış kampanyaları iptal ediliyor.

Biden mali açıdan ilk kez Donald Trump'ın gerisine düşmüş vaziyette. Büyük bağışların ve Hollywood yıldızlarının gücünü kaybetme korkusundan kaynaklanan bir panik hissi var.

'Ünlüler kararsızdır ve kimse bir kaybedenle anılmak istemez.'

Sekiz hafta önce Biden, siyasi rakibine göre 100 milyon dolarlık bir avantaja sahipti. Daha sonra Trump'ın porno yıldızı Stormy Daniels'a rüşvet vermekten suçlu bulunduğu ve 24 saat içinde 53 milyon doların aktığı görüldü. Cumhuriyetçi adayın savaş sandığında şu anda 240 milyon dolar varken, Biden'ın sandığında 212 milyon doları var.

'Biden için bir felaket' diye ekledi eski yardımcısı. 'Kampanyası, Perşembe günkü tartışmadan bu yana küçük bağışçılardan 14 milyon doların geldiği gerçeğini büyük bir olaymış gibi sunmaya çalışıyor. Seçim süreci için bu rakam bir tavuk yemi.'

Anket sonuçları düşük olan Başkan Yardımcısı Kamala Harris, dün gece Frozen’ın yıldızı Idina Menzel ile birlikte bir bağış toplama etkinliğine ev sahipliği yapmak üzere Los Angeles'a uçtu.

Pek çok Demokrat Partili, durumun, Biden'ın Chicago'daki kurultaydan önce adaylıktan çekilmesini gerektirecek kadar vahim olduğunu düşünüyor. Emerson Collective'in milyarder kurucusu Laurene Powell Jobs ve milyarder Hollywood yapımcısı Haim Saban, aynı endişeli mesajlar veren diğer mega bağışçılar arasında yer alıyor.

Amerika Perşembe günü Bağımsızlık Günü tatilini kutlamaya hazırlanırken, Demokrat Parti liderleri ve Biden'ın yerine geçecek potansiyel isimler önümüzdeki birkaç gün içinde bir dizi yüz yüze ve Zoom toplantısı düzenleyecek.

Kampanya içinden bir kaynak, "Washington kapandı, bu da insanların özel görüşmeler yapmasını kolaylaştırdı" dedi. 'Joe adaylıktan çekilecekse buna önümüzdeki hafta içerisinde karar verilecek. Kendini kanıtlaması için bir haftası var.

'Eğer kenara çekilmeye ikna edilebilirse, bu duyuru iki buçuk ila üç hafta içinde gelecek. Zaman çizelgesi bu.'

Yeni anket rakamları da seçmenlerin Biden’a olan güvenlerini kaybettiğini gösteriyor. Morning Consult anketi, seçmenlerin yüzde 60'ının Biden’ın 'kesinlikle' ya da 'muhtemelen' değiştirilmesi gerektiğine inandığını gösterirken, Ipsos anketi tartışmayı izleyenlerin yüzde 73'ünün Biden’ın performansının 'zayıf ya da berbat' olduğunu düşündüğünü ortaya koydu.


Bu yazı, The Economist’de, 28 Haziran 2024 tarihinde “Joe Biden’s horrific debate performance casts his entire candidacy into doubt” başlığıyla ve Daily Mail’de 30 Haziran 2024’te, Caroline Graham tarafından “As pressure mounts on Joe Biden to quit and Elton John turns up to back him... Democrat insiders reveal the President was set up to fail in a 'soft coup'” başlığıyla yayınlanan iki metnin çevirisinden oluşmaktadır. Çeviri yapılırken yazının belirli kısımlarında editoryal düzenleme yapılmıştır.