ALEKSANDR DUGIN, uzun zamandır gösterişli sakalı ve sert söylemiyle kolayca dikkat çeken bir isim. Hatta bazıları aşırı sağcı filozoftan “Putin'in beyni” veya “Rasputin” olarak söz ediyor. Diğer yorumcularsa Dugin'in Kremlin'de çok fazla ciddiye alınmadığını öne sürüyor ve 2014'te Moskova Devlet Üniversitesi'ndeki işini kaybedişine dikkat çekiyor.

Sonuçta birileri Dugin'i çok ciddiye almış görünüyor. Geçen hafta sonu milliyetçi bir gazeteci olan kızı Daria Dugina, Moskova'nın dışında bomba yüklü bir araçta öldürüldü. Asıl hedefin Dugin'in kendisi olduğuna dair yaygın bir inanç var.

Putin ve Dugin arasındaki kişisel ilişki ne olursa olsun, Rus liderin Ukrayna'yı işgal etme kararı, Dugin'in 1990'ların başından beri savunduğu fikirlerin meyvesiydi. Dugin, 1997 yılında Rusya Askeri Genelkurmay Akademisi'nde okunan Jeopolitiğin Temelleri adlı kitabında “Ukrayna'nın bir devlet olarak jeopolitik bir önemi olmadığını” savundu.

2018'de Şanghay'da Fudan Üniversitesi'nde verdiği bir konferansta Putin üzerindeki etkisi sorulduğunda, Dugin çekingendi; ancak Rusya'nın Kırım'ı ilhakını, “Putin'den çok önce”, 1990’larda savunduğunu belirtti.

Dugin'in Çin'deki varlığı önemliydi. Kendisi için zorlu bir uluslararası rol inşa etmek üzere Putin'e yakınlığından ve dil becerilerinden (akıcı İngilizce ve Fransızca konuşuyor) yararlandı.

Çin, İran ve Türkiye'de kimi çevrelerde, Amerika'nın küresel hegemonyasını yıkmak isteyenlerin sözcüsü ve koordinatörü konumuna yükseldi. Şimdi Avrupa ve ABD'deki aşırı sağ çevrelerle gücünü birleştirdi ve kendisini “Küreselciliğe” karşı mücadelede bir müttefik olarak konumlandırdı.

Fudan'daki ders dizisinde Dugin, ABD egemenliğine son vermek için Rusya ve Çin'in “çok kutuplu bir dünya düzeni” inşa etmek üzere birlikte çalışması gerektiğine işaret etti. Nisan ayında yapılan bir toplantıda, Rusya ve Çin dışişleri bakanları bu fikri memnuniyetle karşıladılar. Sergei Lavrov, Wang Yi'ye iki ulusun “birlikte . . . çok kutuplu, adil, demokratik bir dünya düzenine doğru” yürüyebileceğine dair teminat verdi.

Dugin'in dünya görüşüne göre, Rusya merkezli Avrasya kara kütlesinin kıta ülkeleri, ABD'nin ve ondan önce İngilizlerin liderliğindeki deniz dünyası ülkeleriyle doğal bir tezat oluşturuyor. Dugin, Nazi filozofu Karl Schmitt'e “Avrupa’nın açık düşmanının Rusya ve Asya olduğunu gören açık kavrayışı” dolayısıyla övgüde bulundu.

Bu Batı karşıtı ve liberal olmayan fikirler İran'da da istekli bir kitle buldu. Dugin İran tarafından sık sık ziyaret edilen bir isim. Özellikle rejimin muhafazakarları arasında popüler. 2015'te İranlı ev sahiplerine İran'ın “moderniteye karşı savaşın ana üssü” olduğunu söyleyerek övgüde bulundu. Dugin ayrıca, bazen iktidardaki AK Parti'nin konuğu olarak Türkiye'yi ziyaret etti ve hükümetteki Amerikan karşıtı güçlerle ortak bir tavır geliştirdi.

Dugin, Avrupa'da, destekçisi Rus iş adamı Konstantin Malofeev’le birlikte, Avusturya'da Özgürlük Partisi, İtalya'da Lig ve Fransa’da Ulusal Birlik gibi aşırı sağ partilerle bağlantılar geliştirdi. Rusya ve Batı Avrupa'daki konferanslar, dersler ve toplantılar aracılığıyla bağlantılarını güçlendirdi.

Dugin'in ABD'deki doğal arkadaşları en sağdan. Dugin, Trump’ın başkanlığının başlangıcında, umutlarını “tüm kalbiyle desteklediği Trump”a bağlayan komplo teorisyeni Alex Jones ile röportaj yaptı. Jones'a Trump yanlısı ve Putin yanlısı güçlerin “ortak düşman olan küreselcilere” karşı birleşmesi gerektiğini söyledi.

Trump'ın seçim zaferinden kısa bir süre sonra “Trump’a selam olsun” diye bağıran ve silahla selam verirken görüntülenen Amerikalı aşırı sağcı Richard Spencer da Rus milliyetçisiyle bağlantılı. Spencer'ın karısı, Dugin'in çalışmalarını İngilizce'ye çeviren isim.

Çinli ve Pakistanlı akademisyenlerle yakın zamanda yaptığı programda Dugin, dinleyicilerine Rusya'nın Ukrayna'daki yenilgiyi kabul etmektense nükleer silah kullanacağına dair güvence verdi. Şimdi temel soru, geçen hafta sonu Dugin’in kızına yönelik bombalı saldırının Kremlin'i savaşta ve içişlerinde daha da agresif politikalara sevk edip etmeyeceği.

Eğer Putin ve takipçileri saldırı için iç düşmanları suçlayacak olursa, siyasi sahne iç baskının yoğunlaşması için hazırlanabilir. Tıpkı 1934'te Stalin'in Büyük Tasfiyelerinin ilkine yol açan, Sovyet politikacı Sergei Kirov suikastı gibi. Yok eğer Kremlin suikasttan Batılı istihbarat servislerini sorumlu tutarsa, bu durumda Rusya'nın uluslararası suikast kampanyası yoğunlaşabilir.

Ancak Kremlin için en bariz suçlular Ukraynalılar olacaktır. Suikast, Ukrayna'nın Rus hatlarının gerisine saldırma yeteneğini göstermesinden bir hafta sonra gerçekleşti. Ukrayna hükümeti, bombalı saldırıyla ilgili herhangi bir bağlantıyı reddetti. Ancak Kremlin, saldırının arkasında Kiev'in olduğu sonucuna varırsa veya bunu söylemeyi uygun görürse, o zaman çatışmada başka bir acımasız tırmanış olması muhtemel.


Bu yazı Financial Times’da 22 Ağustos 2022 tarihinde “The global reach of Alexander Dugin” başlığıyla yayınlandı. Kısaltılarak çevirilen metinde editoryal düzenleme yapılmıştır.