ANALİZ
Trump - Musk İttifakı: Amerikan Demokrasisi Oligarkların Yönetimine mi Dönüşüyor?
Mayıs ayında Musk, Trump'ın kampanyasını desteklemek üzere, diğer zengin teknoloji işadamlarıyla birlikte America PAC adlı bir fon aracı oluşturdu. Trump'ın tekrar seçilmesi halinde yeni kurulacak Maliyet Düşürme Sekreterliğini yönetmeye aday.
DONALD TRUMP'IN önümüzdeki ay Beyaz Saray'ı yeniden ele geçirmesi halinde oluşturmayı planladığı yeni bir siyasi pozisyon var: Maliyet Düşürme Sekreterliği. Trump Fox News'e verdiği mülakatta “Elon bunu yapmak istiyor” dedi. Bu, dünyanın en zengin insanının Trump'ın seçilmesinde kritik bir yere sahip olduğunun son göstergesi. Kampanya finansman makbuzları, 53 yaşındaki Elon Musk'ın Demokrat aday Kamala Harris'i yenme çabalarına on milyonlarca dolar akıttığını gösteriyor. X'in sahibi olan Musk, yaklaşan seçimin medya manzarasını da değiştirdi. Fox röportajında Trump, Musk'ı “harika bir iş adamı” olarak nitelendirdi ve “Eğer kazanamazsak bir ülkemiz olmayacak” dediği için Musk'ı desteklediğini söyledi. Federal Seçim Komisyonu'nun verileri Musk'ın geçtiğimiz yıllar boyunca Demokratların yanı sıra Cumhuriyetçilere de yüklü miktarda bağış yaptığını ve uzay endüstrisi adına lobi yapan bir kuruluş gibi partizan olmayan amaçlara da bir miktar para bağışladığını ortaya koyuyor. Güney Afrika doğumlu işadamının bu siyasi eğilimlerinden ne zaman vazgeçtiği ve Trump'ın yanında yer aldığı tam olarak bilinmiyor, ancak en az iki yıldır sağa kayıyor ve 2022 ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Kongre adaylarını açıkça destekledi.
45 milyon dolar aktarıyor
Mayıs ayında Musk, Trump'ın kampanyasını desteklemek üzere diğer zengin teknoloji işadamlarıyla birlikte siyasi eylem komitesi olarak adlandırılan America PAC adlı bir fonlama aracı oluşturdu. PAC, “salıncak” eyaletlerde, arkadaşlarını ifade özgürlüğünü ve silah taşıma hakkını destekleyen bir dilekçeyi imzalamaya ikna eden ve böylelikle yeni kayıtlı seçmenleri Cumhuriyetçilere yönlendiren kişilere 47 dolar teklif ediyor. Bağış toplama grubu, Trump'ın Beyaz Saray adaylığını destekleyen kuruluşlara ayda 45 milyon dolar kadar para aktarıyor. Trump'ı resmen desteklemesi, eski başkanın kendisine yönelik ilk suikast girişiminden kurtulmasından kısa bir süre sonra gerçekleşti. Musk 13 Temmuz'da şu paylaşımı yaptı: “Başkan Trump'ı tamamen destekliyorum ve hızla iyileşmesini umuyorum.”
Twitter'ı satın alması dönüm noktasıyla
Musk'ın siyasi yolculuğu, her iki partiye de bağış desteğinde bulunan bir seçmen profilinden zaman içinde katı bir Cumhuriyetçiye dönüşen bireysel bağışlarından anlaşılıyor. Geniş mali kaynaklarına rağmen Musk'ın mesajları Trump için daha değerli olabilir. İki yıl önce Twitter'ı satın alması bir dönüm noktasıydı. Musk, geçmişteki ırkçı ve kadın düşmanı paylaşımları nedeniyle yasaklananların yanı sıra 6 Ocak 2021'de Washington'daki Kongre Binası'na yapılan saldırıdan sonra hesabı kalıcı olarak askıya alınan Trump'ın kendisinin de siteye geri dönmesine izin verdi. Ayrıca sitenin arşivlerini de açarak, Twitter'ın önceki sahipliğinde siyasi sağdan gelen paylaşımların sansürlendiğini gösterdiğini iddia etti. Musk, 200 milyon takipçisi olan kendi hesabını, eleştirmenlerin siyasi anlaşmazlıkları körüklediğini söylediği komplo teorilerini savunmak için kullandı. Harris'i demokrasiye karşı bir tehdit olarak sunmanın yanı sıra Musk, yasa dışı göçe saldırdı ve son kasırga kurtarma çalışmaları hakkında asılsız söylentiler yayarak kurumların operasyonlarını engellediğini söyledi.
Finans ve sosyal medya gücünün siyasi güce dönüşümü
Los Angeles'taki California Üniversitesi'nde hukuk profesörü olan ve aynı zamanda Demokrasiyi Koruma Projesi'nin direktörlüğünü yürüten Rick Hasen, “Platformu yüz milyonlarca kişi tarafından kullanılıyor ve Trump bir yana, Musk muhtemelen ABD seçimleri hakkında yanlış bilgi yayan bir numaralı kişi. Herhangi bir ünlü gibi istediği görüşe sahip olabilir, ancak yanlış bilgi yaymak Amerikan demokrasisini daha da zayıflatacaktır. Sorun onun başkanlık için kimi desteklediği değil, sorun onun Amerikan seçimlerinin dürüstlüğü hakkında yanlış bilgi yaymasıdır" dedi.
Düşünce kuruluşu Pew Research, Musk'ın X'i satın almasından bu yana Cumhuriyetçilere daha fazla destek verdiğini söyledi. Reklam trendlerini takip eden AdImpact şirketine göre, Cumhuriyetçilerin üç kat daha fazla reklam alanı satın aldığı X hariç, Demokratlar sosyal medya reklamlarında rakiplerinden daha fazla harcama yapıyor. Musk'ın Trump'ı desteklemek için mali teşvikleri var. Eski başkan, zenginler için vergi indirimleri vaat etti ve ülkede 260 milyar dolarlık servetiyle Musk'tan daha zengin kimse yok. Trump elektrikli otomobillerin hayranı olmasa da, ekonomik duruşunun Musk'ın otomobil şirketi Tesla'yı daha ucuz Çin ithalatına karşı rekabetten koruması muhtemel. Ancak pek çok kişi Musk'ın öncelikli motivasyonunun finansal olmadığını düşünüyor. Halihazırda Pentagon'un en büyük tedarikçilerinden biri olan Tesla ve Musk'ın uzay şirketi SpaceX, 15 milyar dolarlık savunma sözleşmesi imzaladı.
Musk, siyaseti şekillendirmekle daha fazla ilgileniyor gibi. Biden yönetimi, Google gibi büyük şirketleri parçalamak ve sektöre daha fazla düzenleme getirmekle tehdit ederek Büyük Teknoloji'yi hedef tahtasına oturttu. Musk'ın adını duyurduğu PayPal'ın kurucu ortağı Peter Thiel, bir süredir muhafazakar adayların destekçisi ve Trump'ın başkan yardımcısı adayı JD Vance'in aktif bir mali destekçisi. Ancak Musk'ın tam olarak ne kadar etkisi olduğu belirsiz. Büyük bir platforma sahip, ancak o bile X'in bir tür yankı odası olduğunu kabul ediyor. Musk'ın kararsız seçmenleri ikna etme konusunda ne kadar yetenekli olduğu net değil. Geçen ay NBC News için yapılan bir ankete göre Musk'ın net onay oranı eksi 11. Ancak Trump'ın hedeflediği kilit gruplardan biri olan 50 yaş altı erkeklerde ve genel olarak erkeklerde daha iyi bir performansa sahip. Ünlüler uzun zamandır başkan adaylarını desteklemeye çalışıyor. Taylor Swift'in Harris'i desteklemesinin Demokratlar tarafından genç seçmenleri harekete geçirmesi umuluyor, ancak onun bile Musk'ın erişimine benzer bir etkisi yok.
**
Öte yandan Federal Seçim Komisyonu'nun (FEC) güncel verilerine göre, Amerikalı milyarder Musk, temmuz-ağustos-eylül aylarını kapsayan dönemde Trump'ın seçim kampanyasına toplam 75 milyon dolarlık bağış aktardı.
Trump'a açıktan destek verdiğini birçok kez dile getiren ve kısa süre önce Cumhuriyetçi adayın bir seçim mitingine de katılan Musk, Trump'ın yaz döneminde bağışlarının artmasında önemli rol oynadı. Uzun süredir Trump'a güçlü destek veren Miriam Adelson ve Richard Uihlein gibi Cumhuriyetçi Parti destekçilerinin de bu dönemde Trump'a bağışlarını artırdığı kaydedildi.
İsrail'e desteğiyle tanınan ve 2016-2020 dönemindeki başkanlığında Trump'ın İsrail lehine adımlar atması konusunda yoğun çaba gösteren Adelson ailesi, bu süreçte Trump'a 95 milyon dolar bağışta bulundu. Bir diğer milyarder iş insanı Uihlein de aynı dönemde Trump'ın seçim kampanyasına toplam 50 milyon dolarlık bağışta bulundu.
FEC'in son verilerine göre, Demokrat aday Kamala Harris son 3 aylık dönemde toplam 678 milyon dolar, Cumhuriyetçi Trump ise toplam 310 milyon dolar bağış topladı.
Bu yazı The Times’da 15 Ekim 2024 tarihinde “How Elon Musk has become a vital part of Trump's campaign” başlığıyla yayınlandı. Çeviride editoryal düzenleme yapılmıştır.