×
KÜRESEL

ANALİZ

Yasal ve Sakıncalı: Elon Musk’ın Twitter Sınavı

Musk, yetkililerin tehditlerine rağmen, ifade özgürlüğü adına platformun içerik kısıtlamalarını hafifletebilir. Ancak bu özgürlüğün yakında daha fazla sorumluluk anlamına geleceğini anladığında yeniden düşünmek zorunda kalacak.
ELON MUSK Twitter'ı 44 milyar dolara satın almaya hazırlanırken yorumcular dünyanın en zengin insanının benimsediği “ifade özgürlüğü mutlakiyetinin” platform için ne anlama geleceğini anlamaya çalışıyor. Ancak bu ilke Musk'ın kendisi için de baş ağrısına neden olabilir.

Avrupa Birliği ve İngiltere, sosyal medyayı daha güvenli ve hesap verebilir hale getirmeye yönelik yasaları yürürlüğe koymak üzereyken, Musk, Twitter'da içerik denetimini kaldırmak için kötü bir zaman seçmiş gibi görünüyor. Musk, yetkililerin tehditlerine rağmen, ifade özgürlüğü adına platformun içerik kısıtlamalarını hafifletebilir. Ancak bu özgürlüğün yakında daha fazla sorumluluk anlamına geleceğini anladığında yeniden düşünmek zorunda kalacak.

Bugün Twitter, esas olarak yasal ancak insanlara zarar vereceği düşünülen veya “aşırı” şiddet içerikli ve “olumsuz örnek oluşturan", “sakıncalı” içerikleri yasaklıyor. Twitter, tartışmalı bir şekilde, eski ABD Başkanı Donald Trump gibi yüksek profilli kullanıcıları yasaklamıştı. Musk, Twitter'da yalnızca yasa dışı içerikleri yasaklayarak bu politikayı değiştirmek istiyor.

İngiltere ve AB politika yapıcıları bunu açıkça kabul etmeyeceklerdir. Ancak çevrimiçi güvenlik yasaları Musk'a Twitter'ın mevcut kullanıcı yasaklarını kaldırma ve içerik kurallarını gevşeterek yalnızca yasa dışı içeriği yasaklama imkanı sağlayacak. Mevzuat hazırlanırken bazı milletvekilleri platformların sözde “yasal ama korkunç” materyalleri işlemesini düzenlemek için çok uğraştılar. Ancak sivil toplumun yoğun direnişi karşısında, genellikle yasal içeriği sansürlemenin çok uzak bir yol olduğunu kabul ettiler.

Ancak çevrimiçi güvenlik yasaları Musk'ı Twitter’la ilgili planlarından vazgeçmeye zorlayamasa bile, ticari motivasyonunu etkileyecektir. Musk'ın Twitter'ı para kazanma makinesi olarak gördüğü için değil, hizmeti sevdiği için satın aldığı bildiriliyor. Ancak kendi öz sermayesinden 21 milyar doları riske atarak ve Tesla hisselerinin üçte birini ihalenin borç finansmanı için teminat olarak göstererek salt bir kamu yararı hedeflemek hayli zor olsa gerek.

İçerik denetimini minimuma indirmek Musk'ın Twitter'ın hayli zor olan işini tersine çevirmesine yardımcı olması pek olası değil. Reklamcılar, reklamlarının sakıncalı içeriğin yakınında görüntülenmesinin halkla ilişkiler riskinden nefret eder. Twitter çok zehirli hale gelirse, gelirlerinin büyük çoğunluğunu tehlikeye atarak platformu tamamen terk edebilirler.

Musk, reklam odaklı iş modelinden vazgeçebilir ve Twitter'ı bir abonelik hizmetine dönüştürebilir. Ancak gevşek içerik denetimi bu seçeneği de zorlaştıracaktır. Pek çok kullanıcı, Musk'ın Twitter’ı kültür savaşları için daha açık ve güçlü bir araç haline getirmeye çalıştığını düşünecektir. Ve çok az kullanıcı – hatta liberteryenler – ilgi çekici materyal bulmak için bir yığın dezenformasyon, tuhaf memler, acımasız yığınlar ve düşük kaliteli içerikler arasında gezinmek ister.

Kullanıcıları yasaklamayı ve yasal içeriği kaldırmayı durdururması durumunda Musk'ın Twitter'ı kullanılabilir durumda tutmak için başka araçlar kullanması gerekecek. Bu ise yüksek kaliteli içeriği güçlendirmek ve sorunlu materyali bulmayı daha zor hale getirmek için algoritmalara daha fazla güvenmek anlamına gelir.

Musk kısa süre önce, tüm yasal içeriğe izin verilmesinin kendi sorumluluğunu azaltacağına ve hesap verebilirliği temin edeceğine inandığını öne sürerek, “İnsanlar daha az konuşma özgürlüğü istiyorsa, hükümetten bunun için yasa yapmasını isteyebilirler” diye tweet attı. Ancak hükümetler sorumluluğu platformlara yönlendiriyor. Yasalar, platformları daha şeffaf olmaya zorlayacaktır. Sadece hangi içeriği yasakladıkları konusunda değil, aynı zamanda kullandıkları algoritmaların içeriği nasıl desteklediği ve azalttığı konusunda da.

Düzenleyiciler, araştırmacılar ve halk, büyük platformların ne kadar geniş bir yelpazede çalıştığını görebilecek. Ayrıca platformların siyasi bir tartışmanın bir tarafını diğerine tercih edip etmediklerini dikkatle inceleyebilecek. Musk, Twitter'ın algoritmalarını açık kaynak haline getirmek istediğini de söyledi, ki bu da bu incelemeyi yoğunlaştıracak. Musk, ifade özgürlüğü taahhüdünün Twitter'ı "siyasi olarak tarafsız" hale getireceğini ve kullanıcıların algoritmaların kamusal tartışmayı nasıl etkilediğini görmezden geleceğini düşünüyorsa, ciddi şekilde yanılıyor.

İfade özgürlüğünü savunmak kolay. Ancak Twitter'ın mevcut yönetiminin de çok iyi bildiği gibi, bir sosyal medya platformu işletme işi ise hayli zor. AB ve İngiltere yasaları, Musk'a platformdaki içerik denetimini gevşetme konusunda özgür bir alan verecek, ancak aynı zamanda stratejik ve operasyonel kararlarının kamuoyu tarafından çok daha fazla incelenmesini sağlayacak. Musk başlangıçta yasal özgürlükten hoşlanabilir. Ancak hesap verebilirlikten pek hoşlanmayacağı söylenebilir.


Bu yazı 29 Nisan 2022 tarihinde Project Syindicate’de yayınlandı. Belli bölümleri çevrilen metinde editoryal düzenleme yapılmıştır.